یک بیومارکر خونی می تواند دیابت نوع 2 را سال ها قبل از تشخیص پیش بینی کند

12 نوامبر 2021- در یک مطالعه بزرگ به رهبری دانشگاه لوند در سوئد، محققان پروتئینی را در خون شناسایی کردند که می تواند دیابت نوع 2 را تا نوزده سال قبل از شروع بیماری پیش بینی کند. این مطالعه درNature Communications ، منتشر شده است.

دیابت نوع 2 یک اپیدمی جهانی در حال رشد است که 6 درصد از جمعیت جهان از آن رنج می برند. با این حال، خطر ابتلا به دیابت نوع 2 را می توان با کنترل وزن، خوب غذا خوردن و ورزش قبل از تظاهرات واقعی بیماری کاهش داد. تشخیص زودهنگام خطر دیابت نوع 2 ، قبل از شروع علائم می تواند عوارض سلامتی مرتبط با دیابت را به حداقل برساند.

دکتر یانگ دی مارینیس، دانشیار دانشگاه لوند و نویسنده اصلی این مطالعه می گوید: ما دریافتیم که سطوح بالاتر پروتئین فولیستاتین در جریان خون، دیابت نوع 2 را تا 19 سال قبل از شروع بیماری، بدون توجه به سایر عوامل خطر شناخته شده مانند سن، شاخص توده بدن(BMI)، سطوح قند خون ناشتا، رژیم غذایی یا فعالیت بدنی پیش بینی می کند.

این کشف بر اساس مطالعاتی است که 5318 نفر را طی 4 تا 19 سال در دو مکان مختلف در سوئد و فنلاند مورد بررسی قرار داده اند.

فولیستاتین، پروتئینی است که عمدتاً از کبد ترشح می شود و در تنظیم متابولیسم نقش دارد. در این مطالعه محققان وقایعی که در بدن با افزایش بیش از حد فولیستاتین در گردش خون رخ می دهد را بررسی کردند. با استفاده از داده‌های بالینی مطالعه ی خانواده دیابت توبینگن آلمان، و تحقیقات زیست‌شناسی سلولی، محققان دریافتند که فولیستاتین باعث تجزیه چربی از بافت چربی می‌شود و در نتیجه تجمع چربی در کبد افزایش می‌یابد. این به نوبه خود خطر ابتلا به بیماری کبد چرب غیرالکلی و دیابت نوع 2 را افزایش می دهد.

برای یافتن اینکه چه چیزی سطح فولیستاتین خون را تنظیم می کند، محققان مطالعه ی همخوانی سراسر ژنومی(GWAS)  را بر روی 5124 نفر از سوئد، بریتانیا و ایتالیا انجام داده و دریافتند که سطح فولیستاتین به طور ژنتیکی توسط پروتئین تنظیم کننده گلوکوکیناز (GCKR) تنظیم می شود که بر چندین ویژگی متابولیکی تاثیر می گذارد.

دکتر یانگ دی مارینیس می‌گوید: این مطالعه نشان می‌دهد که فولیستاتین پتانسیل تبدیل شدن به یک نشانگر زیستی مهم برای پیش‌بینی دیابت نوع 2 در آینده را دارد و همچنین ما را یک قدم به درک مکانیسم‌های پشت این بیماری نزدیک‌تر می‌کند.

مرحله بعدی استفاده از این نتایج در مطالعات بالینی است. یک ابزار تشخیصی مبتنی بر هوش مصنوعی با استفاده از فولیستاتین به‌عنوان نشانگر زیستی برای دیابت نوع 2 از طریق استارت‌آپ بیوتکنولوژیLundoch Diagnostics، که یانگ دی مارینیس، مدیرعامل آن است، در حال توسعه می باشد. یانگ دی مارینیس، در حال تجاری سازی این ابزار تحت برنامه های ثبت اختراع در بازارهای جهانی، است. هدف این ابزار استفاده از نتیجه ی یک آزمایش خون ساده و ارزیابی آن با کمک یک الگوریتم مبتنی بر هوش مصنوعی است که با نتایج یک پانل از این نشانگر زیستی( پروتئین فولیستاتین) آموزش دیده است و می تواند در نهایت به بیمار امتیاز خطری را ارائه دهد که بیانگر احتمال ابتلای او به دیابت نوع 2 در آینده می باشد.

دکتر یانگ دی مارینیس نتیجه گیری نمود که این کشف فرصتی را برای ایجاد اقداماتی برای جلوگیری از ایجاد دیابت نوع 2 فراهم می کند، تحقیقات ما در راستای این هدف ادامه خواهد داشت.

منبع:

https://medicalxpress.com/news/2021-11-blood-biomarker-diabetes-years-diagnosis.html